Het programma voor Literaturia is bekend. De aanvangsttijden zullen te zijner tijd in een speciaal Literaturia-boekje verschijnen. Dat boekje ligt begin augustus in cafés, bibliotheekfilialen en op de voorverkooplocatie op het festivalterrein.
Donderdag 20 augustus
Vorlesebühne
De Utrechtse Vorlesebühne komt naar Groningen. In Berlijn zijn de wekelijkse Vorlesebühnen een populair fenomeen: groepen die afwisselend en op een literair-grappige manier over alledaagse ellende vertellen. De Utrechters hebben er een Nederlandse variant op bedacht: geen voorspelbare humor, wel kort proza, een afkeer van poëzie én schrijvers die van zichzelf een personage durven te maken. En net als in Berlijn ook een vreemd liedje, een theater-tekstje, een hoorspelletje, een kleine vreemde soap tussendoor. Met Maaike Haneveld, Sylvia Hubers, Kasper Jansen, Caroline Kramer, Bernhard Christiansen en zangeres Bertine Klappe.
Vrijdag 21 augustus
Geen Literaturia
Zaterdag 22 augustus
Een dag in Kasrilevke (dubbelvoorstelling)
Op basis van teksten van de Jiddisje schrijver Sjolem Aleichem stelde actrice/vertaalster Willy Brill een stemmenspel samen waarin de schrijver een dag door zijn geboortedorp Kasrilevke wandelt en zich voorneemt zijn sjtetl 'op de kaart' te zetten. Het verhaal wordt door zes personages in het Jiddisj vertolkt. Een vertelster begeleidt en verbindt de scènes in het Nederlands. Met Gloria Fein, Justus van de Kamp, Ine Koolbergen, Esther Shlafer, Fajga Szmulewicz, Jan Waas en Jochanan Wiegman.
Aansluitend zal Stichting Jiddisj een verhalende voorstelling verzorgen waarin de Jiddisje taalrijkdom centraal staat.
Zondag 23 augustus
middag
KidsLiteraturia
Speciaal voor kinderen zal de omgeving van het grote speelveld op zondagmiddag worden omgetoverd in een voorleestuin, waar bekende en minder bekende kinderboekenschrijvers voorlezen uit eigen werk. Met onder meer Tjibbe Veldkamp.
avond
De Æsir, een westwaartse reis
In de voorstelling worden spoken word, film en soundscapes gecombineerd in een verhaal over beweging, migratie en herinnering. Centraal staan de Æsir, de Noorse goden zoals Odin en Thor die volgens sommige Middeleeuwse schrijvers oorspronkelijk uit Azië kwamen. Hun geschiedenis wordt door het multimediacollectief Hora Est gekoppeld aan moderne verhalen over migratie.
Is het mogelijk ooit echt een plaats te veroveren in het land van aankomst? Wat zijn de herinneringen aan het land van herkomst nog waard in de nieuwe omgeving?
Poëzie rockt!
Dichter Hanz Mirck opereert op het snijvlak tussen muziek en poëzie door zijn favoriete gedichten, van onder andere Ingmar Heytze en Menno Wigman, op muziek te zetten. Mirck laat horen dat poëzie niet verheven of ingewikkeld hoeft te zijn, maar vaak net zo meezingbaar is als een popliedje. Het gaat hem daarbij vooral om de sfeer van de gedichten. Mirck zingt de gedichten terwijl hij zichzelf begeleidt op toetsen, acoustische gitaar, percussie, bas en dobro.
U bent de meerderheid
Dichter Baudelaire schreef veel essayistische werk: het zijn teksten van een typische dandy, vol snedige oneliners, geestige observaties en aanstekelijke beschrijvingen van het moderne stadsleven.
Groninger stadsdichter Anneke Claus bewerkte deze teksten tot een monoloog en vroeg componist Renger Koning deze van muzikaal commentaar te voorzien.
Maandag 24 augustus
Krijn Peter Hesselink
Poëzie moet tot klinken worden gebracht. Voor Noorderzon laat de dichter Krijn Peter Hesselink zijn woorden vrijelijk rondbuitelen. Met behulp van zijn gitaar en ondersteund door contrabassist Simon Lobach presenteert hij een persoonlijke voorstelling vol humor en spelplezier.
Mono no awaré
Mono no awaré is een Japans begrip en behoort tot de lijst van untranslatables: woorden die zo eigen zijn aan een cultuur of taal, dat ze niet te vertalen zijn.
‘Uitwaaien’ is bijvoorbeeld zo’n woord. Dat werd vertaald met ‘walking in the wind for fun.’ In een poging Mono no awaré toch te vertalen, is gekozen voor 'de droevigheid die in alle dingen besloten ligt'. Van seizoen 2008/2009 hebben actrices Maud Vanhauwaert en Rebekka de Wit een aantal droevigheden verzameld. Het is niet de bedoeling u droevig te maken. Integendeel.
Gustav Mahler
Iets onbestemds dirigeerde schrijver/dichter Ronald Ohlsen naar een cd-winkel, waar hij prompt de Vijfde van Gustav Mahler aanschafte. Een tijdrovende verslaving was het gevolg, met alle destructieve gevolgen van dien. Om u te behoeden, waarschuwt Ohlsen het Noorderzonpubliek voor de risico’s die kleven aan het luisteren naar Gustav Mahler in een programma met teskt en muziek.
Dinsdag 25 augustus
Noorderzlam
Tijdens de eerste editie van Noorderzlam zal de crème de la crème van de Nederlandse slamdichters in drie rondes uitmaken wie zich de Noorderzlammer van 2009 mag noemen. Harde woorden, snelle rijms en een publiek dat bepaalt wie wint en naar huis gaat met een beker en een vette envelop.
Woensdag 26 augustus
Waarom ik weg wil en nooit zal gaan
Schrijver/theatermaker Freek Vielen maakt momenteel een documentaire over de onrust van het stadsleven en de daarbij horende fantasie over het wonen op het rustige boerenbuiten. Hij raakte geïnspireerd door de gesprekken en werkte die uit in een theatermonoloog. De belangrijkste vraag die Vielen beantwoordt is niet ‘wie ben ik?’ of ‘wat wil ik?’, maar 'waar kan ik wonen?'
Cultuur in de breedste zin (dubbelvoorstelling)
Het Fries-Groningse herenclubje de Hobbyrockers probeert in een dubbelvoorstelling de breedste zin van het woord 'cultuur' te ontdekken. Dat betekent veel korte teksten, maar ook een diageluidserie van de soft-erotische avonturen van de Kesanova, het ruwe oorlogsgeweld van Marinier Johnny, een super 8 filmpje over “Wir Clowns vom Bahnhof Nord” en de instructiefilm “Voetballen en method acting”. Met de Kesanova, Daddy O Lala, St Nyk en JBG Halma.
Donderdag 27 augustus
Taal is zeg maar echt mijn ding
NRC.next columniste Paulien Cornelisse, schrijfster van de bestseller ‘Taal is zeg maar echt mijn ding‘, vertelt op haar eigenwijze, cabareteske manier over taal en aanverwante zaken. Verwacht geen saaie voordracht van deze bekroonde cabaretière, maar een half uur lang grappen, taalvondsten en bizarre verhalen. Voor mensen die van taal houden of er niets van hebben begrepen. Zeg maar.
Ik ben een bijl
Dichter, schrijver en bloemlezer Erik Jan Harmens publiceerde onlangs samen met Ilja Leonard Pfeijffer de bloemlezing Ik ben een bijl, nieuwe dichters uit de jaren nul. De polemiek die ze daarmee op gang brachten, zorgde voor reuring in de dichterswereld. Harmens zal hier zeker op terugkomen in zijn voorstelling.
Ton Boot
Igor Wijnker is schrijver van non-fictie. Onlangs verscheen Bezeten, Ton Boot de winnaar & het laatste seizoen over de succescoach Ton Boot. Wijnker werkte jaren aan het boek en sprak honderden betrokkenen. Ook de ‘onbelichte’ kant van Boot komt in het boek uitgebreid ten sprake. Wijnker zal vertellen over het schrijven van non-fictie waarbij hij zijn eigen werk als uitganspunt neemt. Verplichte kost literatuur- en basketballiefhebbers.
Vrijdag 28 augustus
Willem Thies & Chaometric
Dichter en zwatromanticus Willem Thies draagt zijn rauwe en duistere poëzie voor, ondersteund door beelden van VJ Chaometric, die zijn sporen verdiende bij bands als dEUS en Vive la Fête. De voorstelling wordt een auditieve en visuele ontdekkingsreis door de krochten van ons bestaan. Licht aan het einde van de tunnel? Dan alleen als er een tunnel is.
U begrijpt dat ik deze zaak niet licht opvat (dubbelvoorstelling)
De Russische absurdist Daniil Charms (1905-1942) maakt in het toneelstuk 'U begrijpt dat ik deze zaak niet licht opvat' een reis van Sint Petersburg naar Moskou. Hij houdt zijn vriend Aleksej Poezyrjov via brieven op de hoogte van de vorderingen. Poezyrjov krijgt bezoek van enkele vrienden met wie hij over Charms en diens werk praat. Dat gaat er bepaald niet zachtzinnig aan toe. Het stuk, dat op Charms' werk is gebaseerd, wordt gespeeld vanaf papier door onder meer Albert Secuur en Bas de Bruijn.
Zaterdag 30 augustus
Literago
In het kader van een culturele uitwisseling tussen de zustersteden Groningen en Oldenburg hebben vier Groningse en vier Oldenburgse dichters gezamenlijk elkaars werk vertaald. Het resultaat daarvan is de tweetalige dichtbundel 'Lijnen | Linien' (uitgeverij kleine Uil en Isensee Verlag), die vorige maand verscheen. De dichters dragen het origineel en de vertaling samen voor. Met Jurre van den Berg, Ellen Deckwitz, Julia Gerdes, Stephan Gräfe, Arjen Nolles, Antje Olthoff, Kasper Peters en Judith Trapp.
Ik dook in een baai
Nyk de Vries is schrijver en muzikant. Speciaal voor Literaturia combineert hij deze twee kunstvormen en zal De Vries nummers ten gehore brengen van zijn binnenkort te verschijnen cd 'Ik dook in een baai'. De Vries leest zijn eigenzinnige teksten voor en wordt bijgestaan door onder andere Corneel Canters en The Amp-gitarist Fokke van der Veen. De intieme en sfeervolle voorstelling wordt een mix van compacte vertelkunst en even compacte muzikale miniaturen.
Die Toffe Gasten
Het humoristische Groninger duo Die Toffe Gasten heeft de stofjassen weer uit de kast gehaald. Na een oorverdovende stilte van zes jaar zijn ze sinds vorig jaar terug op het podium (jongens, is dit nieuws?). Met standup reportages, film en een cabareteske samenvatting van het leven in het algemeen. Humor voor mensen met smaak.
